Τα φύκια αποτελούν ένα διατροφικό θησαυρό παρόλο που δεν είμαστε εξοικειωμένοι με αυτά στην Ελλάδα. Στην Ασία και συγκεκριμένα σε χώρες όπως η Κίνα, η Ιαπωνία και η Κορέα τα φύκια είναι πολύ δημοφιλή, ενώ ειδικά στην ιαπωνική κουζίνα χρησιμοποιούνται διάφορα είδη φυκιών, όπως είναι τα wakame, nori, kombu και hijiki.
Τι είναι τα φύκια;
Τα φύκια περιλαμβάνουν υδάτινους, φωτοσυνθετικούς οργανισμούς, οι οποίοι στερούνται κορμού, ρίζας και φύλλων. Χωρίζονται σε 2 κατηγορίες, τα μικροφύκη και τα μακροφύκη, όπου στα δεύτερα ανήκουν τα φύκια θαλάσσης (seaweed), ενώ τα πρώτα είναι μονοκύτταροι οργανισμοί, που μπορούν να δράσουν και ως βιοκαύσιμο. Κάποια είδη φυκιών τρώγονται (όπως τα φύκια θαλάσσης που χρησιμοπούνται στο σούσι), ενώ άλλα όχι. Αυτά, όμως, που μπορούν να καταναλωθούν, αποτελούν μια εναλλακτική μορφή πρωτεΐνης φυτικής προέλευσης, που σίγουρα μπορεί να αποδειχθεί χρήσιμη στο πιάτο μας. Οι θρεπτικές ιδιότητες και η φυσικοχημική σύνθεση των φυκιών εξαρτώνται πολύ από τα είδη των φυκιών, τη θέση, την εποχικότητα και τις συνθήκες καλλιέργειας.
Τα φύκια που ταξινομούνται ως θαλάσσια φύκια είναι φυτά που περιέχουν χλωροφύλλη χωρίς αληθινό στέλεχος, ρίζες ή φύλλα, συχνά προσκολλημένα σε βράχους ή άλλες επιφάνειες. Τα φύκια διαδραματίζουν ζωτικό ρόλο στη θαλάσσια ζωή και είναι η κύρια πηγή τροφής για μια ποικιλία πλασμάτων στον ωκεανό. Περιέχουν βασικές βιταμίνες και μέταλλα, όπως ιώδιο, βιταμίνη Κ, βιταμίνες Β, σίδηρο και ψευδάργυρο με φυτικές ενώσεις που συνεργάζονται για να έχουν ισχυρά αντιοξειδωτικά αποτελέσματα. Τα φύκια είναι επίσης σημαντικές πηγές ωμέγα-3 λιπαρών οξέων, καθώς είναι μερικά από τα μόνα φυτικά τρόφιμα που περιέχουν εικοσαπεντανοϊκό οξύ (EPA) ωμέγα-3. Αυτά τα λιπαρά οξέα βοηθούν στη διατήρηση ορισμένων από τα πιο σημαντικά όργανα του σώματος σε λειτουργία και υγιή σε κάθε στάδιο της ζωής και το σώμα μας δεν τα παράγει μόνα του.
Επιπλέον, δεν είναι μόνο καλά για την υγεία του ανθρώπου, αλλά και για την υγεία του πλανήτη. Τα φύκια είναι άφθονα και αναπτύσσονται γρήγορα, ενώ είναι αρκετά εύκολο να συγκομιστούν. Τα φύκια δεν χρειάζονται τίποτε άλλο εκτός από το ηλιακό φως και τα θαλάσσια θρεπτικά συστατικά, τα οποία μακροπρόθεσμα βοηθούν στη μείωση των επιπτώσεων της οξίνισης των ωκεανών.
Η ανάλυση της Παγκόσμιας Τράπεζας δείχνει ακόμη ότι η επέκταση της καλλιέργειας φυκιών σε τροπικές περιοχές όπως η Ινδονησία μπορεί να ενισχύσει περαιτέρω τα τοπικά εισοδήματα, την επισιτιστική ασφάλεια και την υγεία του περιβάλλοντος. Σε σύγκριση με πολλές άλλες καλλιεργητικές πρακτικές, τα φύκια θεωρούνται από ορισμένους ως το αποκορύφωμα της βιώσιμης υδατοκαλλιέργειας.
Τα φύκια διατίθενται σε πολλούς διαφορετικούς τύπους, αλλά εδώ είναι μερικά από τα πιο συνηθισμένα που θα δείτε στο κατάστημα υγιεινής διατροφής σας ή στο διαδίκτυο:
Οι πιο δημοφιλείς τύποι βρώσιμων φυκιών
Σπιρουλίνα: φύκια γλυκού νερού που περιέχουν περισσότερη πρωτεΐνη από οποιαδήποτε τροφή στη Γη. Ένα κουταλάκι του γλυκού σπιρουλίνα περιέχει 4 γραμμάρια πρωτεΐνης, 80 τοις εκατό των ημερήσιων αναγκών σε σίδηρο και 880 τοις εκατό της ημερήσιας περιεκτικότητας σας σε βιταμίνη Α. Περιέχει περισσότερη χλωροφύλλη από το σιτάρι και είναι μια καταπληκτική τροφή για τον εγκέφαλο, το πεπτικό σύστημα, την καρδιά, τους πνεύμονες και το συκώτι. Μπορείτε να αγοράσετε σπιρουλίνα σε μορφή σκόνης ή δισκίου και είναι αρκετά εύκολο να την προσθέσετε στο smoothie σας.
Η χλωρέλλα (chlorella) είναι μικροσκοπικό πράσινο φύκι του γλυκού νερού. Θεωρείται υπερτροφή (superfood) λόγω των θρεπτικών της συστατικών και των ωφέλιμων ιδιοτήτων της για την υγεία.Η χλωρέλλα είναι πολύ πλούσια σε φυτικές πρωτείνες υψηλής διατροφικής αξίας, και περιέχει 19 αμινοξέα, βιταμίνη C, βιταμίνη Ε, βιταμίνη Κ, βιταμίνες του συμπλέγματος Β, μέταλλα, φώσφορο, β-καροτένια, λουτείνη και ξανθοφύλλες που τη καθιστούν ένα ισχυρό αντιοξειδωτικό. Είναι το πιο πλούσιο φυτό σε χλωροφύλλη (4 φορές περισσότερο από τη σπιρουλίνα, το σπανάκι και την τσουκνίδα).Τα βασικά οφέλη για την υγεία από τη λήψη της χλωρέλλας είναι η απομάκρυνση των τοξινών (αποτοξίνωση), η τόνωση και η αντιοξειδωτική προστασία από τις ελεύθερες ρίζες.Μπορείτε να την αγοράσετε σε μορφή σκόνης ή δισκίου και είναι αρκετά εύκολο να την προσθέσετε στο smoothie σας.
Agar-Agar:Το αγάρ-άγαρ είναι πλούσιο σε φυτικές ίνες, ιώδιο και πωλείται σε νιφάδες ή στερεά μορφή, αν και η μορφή νιφάδας είναι συνήθως λιγότερο ακριβή και ευκολότερη στη χρήση. Είναι ελαφρύ και έχει σχεδόν λευκό χρώμα.
Kombu: Είναι ένα καφέ φύκι που αυξάνει την πέψη και προστίθεται σε πολλές σούπες ή πιάτα φασολιών για αυτόν τον λόγο. Το Kombu έχει επίσης αλμυρή γεύση που πηγαίνει καλά σε οποιοδήποτε αλμυρό πιάτο. Μπορεί ακόμη και να βοηθήσει στην πρόληψη της αύξησης του βάρους λόγω μιας χρωστικής που περιέχει γνωστή ως φουκοξανθίνη. Η φουκοξανθίνη βοηθά στο μεταβολισμό των λιπών για ενέργεια αντί να τα αποθηκεύεται ως λίπος στο σώμα σας.
Dulse: Είναι ένα πράσινο και ελαφρώς μοβ φύκι,έχει πολύ ελαφριά γεύση, αλλά προσθέτει μια υπέροχη αλμυρή γεύση σε οποιοδήποτε πιάτο. Μπορείτε να το χρησιμοποιήσετε σε σούπες, σε σαλάτες, σε σάλτσες, και είναι μια υπέροχη προσθήκη σε smoothies όπου το αλάτι βοηθά να αναδείξει τη γεύση συστατικών όπως το κακάο.
Kelp: Είναι ένα πράσινο φύκι που είναι υπέροχο για τον θυρεοειδή λόγω των υψηλών επιπέδων του ιωδίου. Ίσως έχετε ακούσει για χυλοπίτες φύκια, τα οποία είναι ζυμαρικά με μηδενικές θερμίδες και είναι μια υπέροχη αντικατάσταση στις χυλοπίτες με βάση τα σιτηρά. Αν και το φύκι περιέχει λίγες έως καθόλου θερμίδες, εξακολουθεί να είναι ένα θρεπτικό για κατανάλωση. Το Kelp είναι πλούσιο σε μαγνήσιο, φυτικές ίνες, ιώδιο και μπορεί να σας βοηθήσει να σας χορτάσε,έχει περισσότερο άμυλο από αμυλούχα τρόφιμα πλούσια σε φυτικές ίνες, όπως ζυμαρικά ολικής αλέσεως ή ψωμί. Το Kelp έχει συνδεθεί ακόμη και με τη μείωση του λίπους και την καλύτερη πέψη. Το Kelp διατίθεται σε μορφή νιφάδας, σε μορφή νουντλς και συνήθως προστίθεται και σε πολλές σκόνες superfood. Αντικαταστήστε τα ζυμαρικά με kelp noodles και συνδυάστε τα με σάλτσα βασιλικού.
Wakame: Αυτό το σκούρο μπλε, σχεδόν μαύρο φύκι είναι πλούσιο σε πρωτεΐνες, μαγνήσιο, χλωροφύλλη, σίδηρο, ασβέστιο και ψευδάργυρο. Το Wakame μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε νιφάδες πάνω από μια vegan σαλάτα Caesar ή σε ένα αλμυρό πιάτο που επιλέγετε. Το 2006 έρευνα έδειξε, ότι η φουκοξανθίνη, μια χρωστική ουσία που απαντάται στα καφέ φύκια wakame, μπορεί επίσης να βοηθήσει στην απώλεια βάρους, γιατί διεγείρει την παραγωγή μιας πρωτεΐνης που αυξάνει την ικανότητα του σώματος να καίει λίπος και να διατηρεί τα κιλά του.
Hijiki: Χρειάζεστε ασβέστιο; Φάτε περισσότερα από αυτά τα φύκια! Περιέχει 14 φορές το ασβέστιο του γάλακτος της αγελάδας και είναι πλούσιο σε φυτικές ίνες. Πρέπει να εμποτιστεί πριν το φάτε, αφού είναι σκληρό στην υφή ή μπορείτε απλά να το χρησιμοποιήσετε σε σούπες για να το μαλακώσετε φυσικά.
Το Nori: Eίναι είναι ένας τύπος φυκιών που πολλοί θα έχουν ήδη συναντήσει ως το σκούρο χαρτί περιτυλίγματος των δεμάτων.Περιέχει πολλές πρωτεΐνες (περίπου 44%), έχει την υψηλότερη περιεκτικότητα σε βιταμίνη Α όλων των ειδών φυκιών και περιέχει περισσότερη βιταμίνη C από τα πορτοκάλια! Τυλίξτε τη γέμιση του σάντουιτς σας σε φύκια nori, τα φύκια που χρησιμοποιούμε στο σούσι.
Τέλος, μπορεί να μην το γνωρίζατε, αλλά τα φύκια είναι το δώρο της φύσης για κάθε κηπουρό,είναι διαθέσιμα κάθε εποχή του χρόνου και μπορείτε να τα χρησιμοποιήσετε στα φυτά σας σαν λίπασμα. Βρίσκουν εφαρμογή ιδιαίτερα όταν ο καιρός είναι ζεστός και ξηρός και θρέφουν τα φυτά σας προστατεύοντάς τα παράλληλα. Τα φύκια εφαρμόζονται ως λίπασμα είναι κατάλληλο υλικό για εδαφοκάλυψη, ενώ επίσης μπορούν να ελέγχουν βιολογικά διάφορα παράσιτα της καλλιέργειας!
Σύνταξη/έρευνα: Κωνσταντίνα Λύρου
Kommentare