Τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας γνωρίζει άνθιση ένας ιδιαίτερα θρεπτικός, αλλά αρκετά ξεχασμένος καρπός: το χαρούπι. Το χαρούπι είναι ο καρπός του δέντρου της χαρουπιάς (επιστημονική ονομασία Κερωνία ή Κερατέα η έλλοβος) που φύεται στη Μεσόγειο. Μάλιστα, σύμφωνα με τη FAO (Food & Agriculture Organization), η Ελλάδα είναι τέταρτη κατά σειρά χώρα στην παγκόσμια παραγωγή χαρουπιών, μετά την Ισπανία, την Ιταλία και την Πορτογαλία.
Λίγα λόγια για το χαρούπι
Οι μαρτυρίες που διαθέτουμε, μας αποδεικνύουν την ευρεία διάδοση του χαρουπιού ήδη από την αρχαιότητα, αλλά και τις πολλές διαφορετικές χρήσεις του. Η χαρουπιά ήταν γνωστή στους αρχαίους Έλληνες οι οποίοι την καλλιεργούσαν για τους καρπούς της ως τροφή για ανθρώπους και ζώα. Αναφορές στους καρπούς της χαρουπιάς υπάρχουν στα κείμενα του Θεόφραστου του Εφέσιου ο οποίος έκανε αναλυτική περιγραφή του δέντρου της χαρουπιάς αλλά και αργότερα στα γραπτά του Πλίνιου του Πρεσβύτερου, ο οποίος αναφέρεται στο γεγονός ότι τα χαρούπια αποτελούσαν ζωοτροφή. Ακόμα, υπολείμματα καρπών χαρουπιάς αποδεικνύουν ότι αυτοί χρησιμοποιούνταν στην Αρχαία Αίγυπτο καθώς και στην Αρχαία Ρώμη.
Παρόλα αυτά, το χαρούπι τα νεότερα χρόνια έχει συνδεθεί έντονα με εποχές πολέμου και λιμού, όπως είναι η περίοδος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου κατά την οποία καταναλωνόταν ως υποκατάστατο καφέ αλλά και αλευριού. Για το λόγο αυτό, ο πολύτιμος αυτός καρπός συνδέθηκε με τραυματικές εμπειρίες αλλά και με τη χρήση του ως ζωοτροφή και έτσι για αρκετά χρόνια περιφρονήθηκε και δεν προωθούνταν για ανθρώπινη κατανάλωση.
Παρόλα αυτά, τα τελευταία χρόνια το χαρούπι και τα προϊόντα του έχουν αρχίσει να καταλαμβάνουν όλο και μεγαλύτερο χώρο στην ελληνική αγορά και να γίνονται ιδιαίτερα δημοφιλή στο ευρύ κοινό. Η χαρουπολάτα αποτελεί αγαπημένο υποκατάστατο της σοκολάτας, καθώς είναι εκ φύσεως γλυκιά, ενώ η σκόνη χαρουπιού μπορεί να αντικαταστήσει επάξια το κακάο ή τον καφέ. Ακόμα, το χαρουπόμελο αποτελεί ιδιαίτερα υγιεινή εναλλακτική της κοινής ζάχαρης και χρησιμοποιείται ευρέως σε γλυκές παρασκευές και τα παξιμάδια χαρουπιού γίνονται όλο και πιο δημοφιλή σε σχέση με τα κοινά παξιμάδια. Σαν συστατικό σε πολλά τρόφιμα χρησιμοποιείται και η πηκτίνη χαρουπιού, ή αλλιώς κόμμι που λαμβάνει το ρόλο σταθεροποιητή, ή γαλακτωματοποιητή σε μαρμελάδες, σάλτσες, σούπες και άλλα. Τέλος, μην ξεχνάμε ότι ο καρπός της χαρουπιάς μπορεί να καταναλωθεί όπως είναι, απευθείας από το δέντρο.
Πόσο θρεπτικό είναι το χαρούπι;
Το χαρούπι είναι πλούσια πηγή βιταμίνης Α, καθώς και των βιταμινών του συμπλέγματος Β (Β2, Β3, Β6). Επίσης, είναι σημαντική πηγή μετάλλων, όπως χαλκού, ασβεστίου, μαγγανίου, καλίου, μαγνησίου, ψευδαργύρου και σεληνίου. Τέλος περιέχει αρκετές φυτικές ίνες αλλά και πρωτεΐνη.
Επειδή το χαρούπι είναι εκ φύσεως πλούσιο σε φυτικές ίνες και δεν έχει καθόλου καφεΐνη, είναι ιδανικό για ανθρώπους με υψηλή πίεση. Παράλληλα, το γεγονός ότι είναι χαμηλό σε σάκχαρα και λιπαρά το καθιστά ιδανικό υποκατάστατο της σοκολάτας για όσα άτομα επιθυμούν να χάσουν βάρος. Τέλος, τα υψηλά επίπεδα βιταμινών που βρίσκουμε στο χαρούπι, μπορούν να βοηθήσουν στην καλή υγεία του δέρματος και των ματιών.
Σύνταξη & έρευνα: Έλλη Στούρνα (2020, για λογαριασμό του thefoodies.gr )
Comments